World AIDS Day The real battle to save lives

World AIDS Day: The real battle to save lives

ਹਰ ਸਾਲ 1 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਚੁੱਪ ਚੀਕਾਂ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਨੇ ਅਕਸਰ ਸੁਣਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ।ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਡਰ ਅਗਿਆਨਤਾ ਹੈ, ਤੇ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਦਵਾਈ ਸਹਿਯੋਗ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਮਝ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ HIV/AIDS ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਉਹ ਯੋਧੇ ਹਨ, ਜੋ ਹਰ ਦਿਨ ਹਿੰਮਤ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਜੰਗ ਲੜਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਅੱਜ ਇੱਕ ਵਾਅਦਾ ਕਰੀਏ ਅਸੀਂ ਘਟਾਉਣੀ ਹੈ ਬਿਮਾਰੀ, ਘਟਾਉਣੀ ਹੈ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਤਨਹਾਈ ਅਤੇ ਭੇਦਭਾਵ। ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਸਮਾਜ ਹੱਥ ਫੜਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਖਮ ਵੀ ਭਰਦੇ ਹਨ, ਤੇ ਦਿਲ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਤਾਰੀਖ ਨਹੀਂ, ਸੱਚੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਇਕ ਅੰਦੋਲਨ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਸਿਰਫ਼ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਾਮਾਜਿਕ ਸਮਝ ਨਾਲ ਵੀ ਜਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਰੋਗ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਵੀ ਬੀਮਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਏਡਜ਼ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇਕ ਰੋਗ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਨਾਕ ਡਰ ਅਤੇ ਅਣਜਾਣਪਣ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ 1 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਦਵਾਈ ਸਮਝ, ਸਹਾਨੁਭੂਤੀ ਅਤੇ ਸੱਚੀ ਜਾਣਕਾਰੀ” ਹੈ। ਇਹ ਦਿਵਸ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1 ਦਸੰਬਰ 1988 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਤੇ ਯੂਨਾਇਟੇਡ ਨੈਸ਼ਨਸ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਸੀ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬੀਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਹਰ ਸਾਲ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਥੀਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ 2025 ਦੀ ਥੀਮ ਹੈ “ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਏਡਜ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਜਵਾਬ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣਾ।” ਇਸ ਥੀਮ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਏਡਜ਼ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਜੋ ਰੁਕਾਵਟਾਂ, ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਜਾਂ ਅਣਗਹਿਲੀਆਂ ਆਈਆਂ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ। ਹਰ ਸਮੁਦਾਇ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ, ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹਾਸ਼ੀਏ ‘ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਕਰਨਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਨਾ ਰਹੇ। ਇਹ ਥੀਮ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ“ਏਡਜ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਏਕਤਾ, ਹਮਦਰਦੀ ਤੇ ਨਵੀਂ ਸੋਚ ਨਾਲ ਜਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਏਡਜ਼ -ਇਕ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ, ਇਕ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ

ਏਡਜ਼ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਹੈ ‘ਐਕਉਇਰਡ ਇਮੀਉਨੋ ਡੇਫੀਸ਼ੀਏਂਸੀ ਸਿਨਡ੍ਰੋਮ, ਜੋ ਐਚ ਆਈ ਵੀ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਾਣੋ ਇਹ ਬੀਮਾਰੀ ਛੂਤ ਦੀ ਨਹੀਂ।
ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਸੀਮਿਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਖੂਨ, ਸਾਂਝੀ ਸੂਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੰਬੰਧ, ਜਾਂ ਮਾਂ ਤੋਂ ਬੱਚੇ ਤੱਕ ਜਨਮ ਸਮੇਂ। ਪਰ ਕਈ ਲੋਕ ਅੱਜ ਵੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਜਾਂ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਫੈਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਇਹ ਗਲਤ ਹੈ। ਇਸ ਗਲਤਫਹਿਮੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਗਿਆਨ ਹੈ, ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ। ਐਚ ਆਈ ਵੀ ਨਾਲ ਜੀਊਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪੀੜਾ ਬੀਮਾਰੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਜ ਦਾ ਭੇਦਭਾਵ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਬਿਮਾਰੀ ਛੁਪਾਉਣ ਲੱਗ ਪਏ, ਤਾਂ ਸਮਝੋ ਬੀਮਾਰੀ ਨਹੀਂ, ਅਗਿਆਨਤਾ ਜਿੱਤ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਡਰ ਨਹੀਂ ਫੈਲਾਉਣਾ, ਦਿਲਾਸਾ ਤੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਫੈਲਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਗੱਲ ਯਾਦ ਰੱਖੋ “ਵਾਇਰਸ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਤੋੜ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਹੌਂਸਲਾ ਨਹੀਂ।”
ਅੱਜ ਵਿਗਿਆਨ ਏਨਾ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਐਂਟੀਰੈਟਰੋ ਵਾਇਰਲ ਥੈਰੋਪੀ ਨਾਲ ਐਚ ਆਈ ਵੀ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਲੰਬੀ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਲਾਜ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਸਹਿਯੋਗ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਸਿਰਫ਼ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣਾ ਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਨਿਯਮਿਤ ਲੈਣਾ। ਇਹੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਹੈ।
ਅੱਜ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚਣ ‘ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਭੇਦਭਾਵ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦੇ ਰੱਖਾਂਗੇ। ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਐਚ ਆਈ ਵੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਸਿੱਖਿਆ ਹਰ ਬੱਚੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ,ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਡਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਜੀਵੇਗੀ। ਏਡਜ਼ ਦਾ ਅਸਲੀ ਇਲਾਜ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿਲ ਦੀ ਸਮਝ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਨਫਰਤ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਮਝ ਨਾਲ ਦੇਖਾਂਗੇ, ਤਦੋਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਅਸਲੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਲਿਖਾਂਗੇ।
ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤੀਕ ਲਾਲ ਫੀਤਾ (Red Ribbon) ਹੈ, ਜੋ ਉਮੀਦ, ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਏਕਤਾ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ। ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਹ ਲਾਲ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਨਹੀਂ,ਇਹ ਹੌਂਸਲੇ, ਜੀਵਨ ਤੇ ਆਸ ਦੀ ਲਾਲ ਜੋਤ ਹੈ।ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ “ਮੈਂ ਡਰਦਾ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ।”ਇਹ ਏਡਜ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਲਾਲ ਰੰਗ ਪਿਆਰ, ਜੀਵਨ, ਹਿੰਮਤ ਤੇ ਆਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਡਰ ਨਹੀਂ, ਸਮਝ ਫੈਲਾਉਣੀ ਹੈ।
ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ 2025 ਤੇ ਸੰਦੇਸ਼
ਏਡਜ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦਰਦ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ,ਉਹ ਨਿਗਾਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਨੇ…
ਜਿੰਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ, ਦਇਆ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਅੱਜ ਇੱਕ ਵਾਅਦਾ ਕਰੀਏ, ਕਿਸੇ ਦਾ ਹੱਥ ਨਾ ਛੱਡਾਂਗੇ,
ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਬੇਪਰਵਾਹੀ ਨਾਲ ਲੋਕ ਮਰਦੇ ਹਨ…ਆਓ ਮਿਲ ਕੇ ਉਮੀਦ ਦੀ ਇਹ ਲੌ ਜਗਾਈਏ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਰੋਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹਾਰਦੀ,ਉਹ ਹਾਰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਮਾਜ ਉਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਤੋੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਏਡਜ਼ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਿੱਖ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦਾ ਅਸਲੀ ਇਲਾਜ ਪਿਆਰ, ਹਮਦਰਦੀ ਤੇ ਸਮਝ ਹੈ। ਆਓ, ਅੱਜ ਇਹ ਵਚਨ ਲਈਏ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ “ਜੀਵਨ ਯੋਧਾ” ਸਮਝਾਂਗੇ। “ਏਡਜ਼ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਨਹੀਂ ਸੋਚ ਵੀ ਬਦਲਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਜਾਗਰੂਕ ਬਣੋ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੋ, ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਬਣ ਕੇ ਜੀਓ।”