ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਗੁਣ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦਾ ਤਾਜ਼ਾ ਫੈਸਲਾ, ਜੋ ਕਿ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮਾਪਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨੀ ਟੂਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਕਲਾਸਰੂਮ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਆਦਰ: ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਦਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨ ਸਥਾਪਿਤ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਗੜਬੜੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ: ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨ ਵੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਲਤ ਵਿਵਹਾਰ ਜਾਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਹਲਕੀ ਚੁਟਕੀ ਜਾਂ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ: ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨਾਲ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਰੀਰਕ ਤਕਰੀਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ
ਕੇਰਲਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਲਕੀ ਸਰੀਰਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ “ਹਲਕੀ ਚੁਟਕੀ” ਜਾਂ “ਕੋਮਲ ਧੱਕਾ” ਨੂੰ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਇਰਾਦਾ ਹਾਨਿਕਾਰਕ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਆਚਰਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਿਸੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਹਾਨੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਾ ਬਣਨ।
ਨਵੇਂ ਆਧੁਨਿਕ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼
ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਬਦਲਾਅ ਨਾਲ, ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਵਿੱਚ ਸਾਵਧਾਨੀ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਰਥਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਕ ਤਰੀਕੇ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਰੀਰਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੋਮਲ ਧੱਕਾ ਜਾਂ ਹਲਕੀ ਚੁਟਕੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਜਾਂ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ।
ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਸਹੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਹੀ ਆਦਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਚਿਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਮਾਨਵ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਜਸਵੀਰ ਸਿੰਘ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਗਾਈਡੈਂਸ ਕਾਊਂਸਲਰ (ਸੈ.ਸਿੱ.) ਰੂਪਨਗਰ।
ਮੋਬਾਈਲ: 9855613410
Ropar Google News
Study Material
